سلام
از ۴ تا ۱۰ نوامبر، در برلین جشنی برپا بود به مناسبت سیامین سالگرد سقوط دیوار برلین! همین عبارت چنین وهم، وحشت و غمی با خودش همراه داره که شاید بشه یک صد هزارم درصد، حال مردمی که ۳۰ سال پیش در چنین روزی جشن گرفتن رو حس کرد.
شاید بد نباشه کمی از تاریخچه این دیوار بنویسم تا شاید کمی عمق اون اتفاق رو بتونیم درک کنیم.
دیوار برلین ۲۸ سال، از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۸۹، به طور ۱۵۵ کیلومتر، برلین رو به دو قسمت شرق و غرب تقسیم کرده بود. بعد از جنگ جهانی انتظار میرفته که برلین تحت حکومت شوروی قرار بگیره، اما بر اساس مناسبات اون زمان، تصمیم میگیرن بین ۴ تا کشور و حاکمیت این شهر رو تقسیم کنن!
۴ تا کشور!!!
چهار کشور اصلی که پیروز جنگ جهانی دوم بودن: آمریکا، انگلیس، فرانسه و شوروی!
اسم جنگ که میاد خودش ترسناک و وحشتآفرینه، تصور کنین در طول جنگ شهرتون ویران شده، عزیزانتون رو از دست دادین و حالا شهرتون هم قراره بین ۴ تا کشور و حاکمیت تقسیم بشه.
البته بعدتر، آمریکا، انگلیس و فرانسه متحد شدن و بخش غربی برلین به حاکمیت آلمان غربی در اومد و به نسبت از آلمان و برلین شرقی رفاه بیشتر داره و ساختمونهای نوسازتر و پیشرفتهتر!
وضعیت حاکمیت آلمان شرقی که توسط یک دولت کمونیستی اداره میشده، آنچنان بد بوده که تعداد زیادی به آلمان غربی مهاجرت میکنن و برخی هم پناهنده میشن!
تصور کنین توی یک کشور باشین، توی یک شهر باشین! ولی باید به بخش بعدی پناهنده بشید! خیلی عجیبه! خیلی عجیب! فرض کنید تو تهران زندگی میکنید، خونهتون چهارراه ولیعصر باشه و مجبور بشید به میدون ولیعصر پناهنده بشید! در این حد عجیب و غیر قابل باور! (فاصله چهارراه ولیعصر تا میدون ولیعصر، پیاده ۱۰ دقیقه است.)
اینقدر این مهاجرتها و پناهندگی زیاد میشه که دولت وقت، تمامی راهها رو مسدود میکنه و “دیوار حافظ ضد فاشیست” رو میسازه!
در اولین ساعات روز یک شنبه سیزدهم اوت ۱۹۶۱، نیروهای نظامی آلمان شرقی خیابانهای منتهی به نقاط مرزی را محاصره کردند و کارگران در مرز مشغول ساختن دیوار شدند. با ایجاد این حصار که ارتفاع آن به دو متر میرسید، ارتباط بین بخشهای شرقی و غربی شهر کاملاً قطع شد. احداث این دیوار چنان شتابان انجام گرفت که بسیاری از خانوادهها که در مناطق مختلف شهر زندگی میکردند برای مدت ۲۸ سال از یکدیگر جدا شدند. گروهی از آنها آنقدر زنده نماندند که فروریختن دیوار برلین را شاهد باشند و امکان دیدار دوبارهٔ خانوادههای خود را پیدا کنند.
حتی خوندن این تاریخ قلب آدم رو به درد میاره!
این نقشه ماهوارهای از محل دیوار برلینه، اون خط زرد محل دیوار رو مشخص میکنه. اون بخشی که در میانه نقشه به سمت جنوب و کنار رودخونه است، الآن به East Side Gallery معروفه که دیوار رو خراب نکردن و نقاشیهای زیادی روش کشیده شده و به جاذبه گردشگری تبدیل شده! جاذبهای پر از غم!
با بهبود تدریجی مناسبات میان شرق و غرب در اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی زمینهٔ فروپاشی دیوار برلین فراهم شد. در سال ۱۹۸۹ حکومت کمونیستی شوروی تصمیم گرفت دموکراسیسازی را بهعنوان یک اصل در کشورهای اروپایی شرقی تحت نفوذ خود دنبال کند. اما در این میان اتفاقی افتاد که روند رو به پایان دولت آلمان شرقی را آغاز کرد. دولت کمونیستی مجارستان درهای خود را بر روی غرب گشود. در بیست و سوم اوت ۱۹۸۹، مرزهای بین مجارستان و اتریش باز شد. از آنجا که مهاجرت بین کشورهای کمونیستی ممنوع نبود، ساکنان آلمان شرقی که مجاز به رفتوآمد به مجارستان بودند از طریق این کشور و نیز چکسلواکی به آلمان غربی و سایر کشورهای اروپای غربی رفتند. این مهاجرتها طی یک ماه به سرعت افزایش یافت. بهطوریکه در ماه سپتامبر حدود ۱۳ هزار نفر از اهالی آلمان شرقی به سمت مجارستان حرکت کردند تا بتوانند از طریق اتریش خود را به آلمان غربی برسانند.
در پاییز همان سال، تظاهرات اعتراضآمیز مردم نسبت به دولت آلمان شرقی شدت گرفت تا این که در هجدهم اکتبر همان سال اریک هونکر، رهبر آلمان شرقی از سمت خود کنارهگیری کرد و چند روز بعد ایگون کرنس جانشین او شد. دولت جدید تصمیم گرفت به ساکنان برلین شرقی اجازه دهد تا برای سفر به برلین غربی تقاضای ویزا کنند. با اعلام این مطلب از سوی دولت دهها هزار نفر از ساکنان برلین شرقی خود را به محلهای مشخص شده رساندند تا از مرز عبور کنند و به برلین غربی بروند. هجوم این جمعیت به کنار مرز مأموران و نگهبانان را دچار مشکل کرد. چرا که آنها برای مقابله با چنین جمعیتی آمادگی نداشتند. لحظه به لحظه بر انبوه جمعیت اضافه میشد. سرانجام مأموران مرز را گشودند و مردم توانستند از آن عبور کنند. در آن طرف مرز، اهالی برلین غربی برای استقبال از همشهریان سابقشان جمع شده بودند. به این ترتیب نهم نوامبر ۱۹۸۹ به روز فروپاشی دیوار برلین تبدیل شد. این دیوار ظرف روزها و هفتههای بعد و توسط کسانی که از دیگر نقاط آلمان شرقی خود را به برلین رسانده بودند به تدریج خراب شد. فروریختن دیوار برلین، اولین قدم در راه اتحاد مجدد دو آلمان بود که سرانجام در سوم اکتبر ۱۹۹۰ صورت گرفت.